Wie is de ontdekker van microben?  

We gaan terug naar het jaar 1676. Antonie van Leeuwenhoek doet dan een ontdekking die de wetenschap voor altijd veranderd. Hij had een fascinatie voor lenzen. Hierdoor vond deze Delftse zakenman de eerste microscoop uit, die objecten tot 300 keer kon vergroten.

Met zijn microscoop kon hij microben tot 1 micrometer bekijken. (1 micrometer is 1 miljoenste van een meter of 1 tienduizendste van een centimeter. Heel erg klein dus!)

Van Leeuwenhoek noemde de microben die hij zag ‘animalcules’. Hij vond ze in bijna alles wat hij onderzocht met zijn microscoop. In speeksel, uitwerpselen en zelfs in water.

Hij beschreef wat hij zag in wetenschappelijke tijdschriften. En daarom wordt hij beschouwd als de grondlegger van de microbiologie; de wetenschap van de microben.

Onderzoek naar microbiota 

Niet zo lang geleden onderzochten we de microbiota nog met cultuur methoden. Met deze methode probeerde wij bacteriën individueel te kweken in een petrischaaltje.

Helaas was dat niet zo makkelijk, omdat de meeste darmbacteriën anaerobisch zijn. Dat wil zeggen dat ze doodgaan als ze in contact komen met zuurstof. Daarnaast hebben sommige bacteriën voeding nodig die alleen door andere bacteriën gemaakt wordt. Als je niet weet welke bacteriën dat maken, kun je ze niet afzonderlijk kweken.

Het heden  

Tegenwoordig gebruiken wij een techniek die alle bacteriën in kaart brengt. Deze techniek heet ‘16s rRNA analyse’.

Elke bacterie heeft een kern die DNA bevat. Het DNA bevat alle informatie die een bacterie nodig heeft om te leven. Wij kijken naar een specifiek stukje van het DNA, dat noemen wij een 'gen'. Zo weten we welke bacteriën er in een stuk ontlasting zitten.

Wij kijken niet naar al het DNA, maar naar het '16S rRNA gen'. Dit stukje DNA staat de informatie op voor een miniscule eiwitfabriek die de bacterie kan maken. Deze eiwitfabriekjes zijn zo belangrijk dat alle bacteriën ze hebben. Toch zijn er kleine verschillen die uniek zijn per bacteriesoort.

Deze kleine verschillen vertellen ons welke bacteriesoort het DNA van kwam. Dit doen wij voor alle bacteriën die in een monster zitten. En zo weten wij het microbioom in kaart te brengen!

In dit artikel kun je meer lezen over hoe deze techniek precies werkt.